menu
de Geschiedenis van Wieringen - de Middeleeuwen
5.2: de Vikingoverleveringen
In de Koninklijke bibliotheek van Kopenhagen bevindt zich het manuscript van Snorri Sturluson, een IJslandse geschiedschrijver uit de dertiende eeuw. In de Heimskringla heeft hij de vele mondelinge overleveringen over de heldendaden der oude Vikingen vastgelegd. IJsland werd gekoloniseerd in 874, midden in de periode die bekend staat als het hoogtepunt van de Noormanneninvallen in West-Europa. Het zou dus heel goed kunnen dat sommige van de oer-IJslanders voordat zij naar IJsland trokken hebben meegedaan aan avonturen in het verre Frisia. In een aantal verhalen vertelt Snorri over bezoekjes aan Frisland en Flaemingjaland.
Een korte anecdote gaat over een zekere Olav die met zijn schepen door een storm naar de kust van Kinnlima wordt gedreven, alwaar hij wordt aangevallen door de Friezen. Men neemt aan dat Kinnlima Kennemerland is en wellicht slaat dit verhaal op de aanval van 1007 waarbij de Noormannen voor de poorten van Utrecht verschijnen waarna de bevolking uit pure wanhoop zelf maar de stad in brand stak. Een en ander is vastgelegd in de Egmondse abdijkronieken.

Een uitgebreider verhaal vertelt eveneens over een tocht naar Friesland. Een hereboer genaamd Arinbjörn was op zijn boerderij, maar in de lente kreeg hij zin om op avontuur te gaan. Hij regelde drie vikingschepen en zorgde voor een bemanning van in totaal 300 man, zijn eigen personeel, maar ook andere boerenzonen. Toen hij op het punt stond te vertrekken kwam Egil van IJsland aan met zijn handelsschip. Hij liet zijn schip verder varen naar de Oslo-fjord en besloot zelf mee te gaan met Arinbjörn.
Na een aantal dagen kwamen zij bij Friesland aan, en s'nachts voeren zij een brede rivier op. De velden aan de oevers waren doorweekt en drassig, maar toch gingen zij aan land. Een derde van de manschappen bleef bij de schepen achter. De Friese boeren vluchtten, maar verzamelden zich op één punt en vielen de Vikingen aan met driehonderd man. De Vikingen waren echter veel sterker en wonnen de slag. De Friezen gingen er vandoor. Nu hadden zij om hun akkers en weilanden sloten gegraven om de afwatering te verbeteren. Bij een van de bredere sloten gekomen wisten zij snel de brug af te breken, en zodoende de Vikingen tegen te houden. Egil was de enige die zich niet liet tegenhouden. Hij sprong over de sloot, wat niemand hem nadeed, en doodde eigenhandig alle Friezen die daar stonden.
Zijn strijdmakkers hadden echter niet verwacht dat hij het zou overleven en waren weggetrokken, ondertussen veel buit verzamelend. Toen Egil klaar was, herstelde hij de brug en ging op de terugweg naar zijn schip. Andere Friezen hadden zich echter inmiddels tussen hem en het schip verzameld en sneden hem zo de pas af. Egil, een grote Vikingheld, was hiervan niet onder de indruk. Hij wierp zijn schild op de rug, hield zijn speer voor zich en stormde naar zijn schip. Iedereen sprong van angst voor hem aan de kant. Zo verscheen hij, als uit Walhalla teruggekeerd, weer voor zijn mannen.

Het is heel verleidelijk om in het verhaal van Egil parallellen te zoeken - en te vinden - met de situatie alhier. Wieringen lag aan een brede rivier, het Vlie, midden in Friesland. Sloten zullen zeker in het laagland om Wieringen zeer gewoon zijn geweest. In ieder geval waren ze onbekend in de Scandinavische thuislanden, wat er op wijst dat de verteller bekend was met de situatie hier.

Fragment uit een manuscript van Snorri Sturlason

Een fragment uit Sturlason's manuscript
afbeelding uit Sverri's saga

De oud-Noorse saga's zijn - veelal in Engelse vertaling - online te vinden. Goede verzamelsites zijn die van Project Gutenberg en the Medieval Sourcebook


De Vikingen komen      Vikingen op Wieringen I: een vage herinnering

© Pagowirense.nl 1997-2003
naar begin van pagina
Kixtart.nl ||| start / English | geschiedenis | legendes | oude foto's | dorpen | volkslied | links | zoeken