de Geschiedenis van Wieringen
de Middeleeuwen
2. Wieringen als deel van het Frankische rijk
Er is niet veel bekend over Wieringen ten tijde van Karel de Grote. Nu is dat niet zo vreemd zul je zeggen, we praten tenslotte over de donkere middeleeuwen. De hoeveelheid bewaard gebleven informatie over het gehele Nederlandse grondgebied in die dagen blijft beperkt tot wat inventarislijsten, en vermeldingen van de belangrijkste handelssteden Dorestad, Tiel, Domburg en nog een paar plaatsen. De streek Wieringen, de Pago Wirense of Wironi wordt echter verrassend vaak genoemd. Hierover meer op een aparte pagina. Hieruit kunnen we afleiden dat Wieringen in vroeger tijden veel belangrijker is geweest dan het nu is.
Koningsgoederen
In de 7e eeuw ontwikkelde Frisia zich tot een belangrijk gebied, waarover legendarische koningen als Aldgisl en Redbad (Radboud) heersten. Wieringen bevond zich in het centrum van het Friese machtsgebied - sommige wetenschappers menen zelfs dat in de 7e en 8e eeuw het huidige Noord-Holland het centrum vormde van waaruit de Friese koningen opereerden. Alhoewel niet duidelijk is of de Friese koningen een vast hof hadden, of net als hun hun Frankische collega's met hun hofhouding heen en weer reisden tussen een aantal versterkte nederzettingen.
Deze karolingische bronzen ruiterspoor is gevonden op het Balgzand, tussen Texel en Wieringen. |
Nadat de Franken de Friesen hadden verslagen en Frisia definitief werd opgenomen in het Frankische rijk kwamen een aantal landgoederen onder direct koninklijk gezag te staan. Deze goederen waren dus niet in leen gegeven, en de opbrengsten vloeiden rechtstreeks naar de koning. Het is aannemelijk dat de Frankische koningsgoederen in de Friese gebieden vroeger Friese koningsgebieden zijn geweest en de belangrijkste gebieden vormden. De koningsgoederen in Noord-Holland waren Texel, Wieringen, Medemblik, Velsen en Muiden. Een aantal van de namen die genoemd worden zijn niet meer terug te vinden. Waarschijnlijk betreft het hier streken die in later eeuwen aan het water moesten worden prijsgegeven.
De vondsten op het Wad, zoals de hiernaast afgebeelde ruiterspoor, wijst op belangrijke militaire activiteiten en derhalve ook op een belangrijk bezit dat zich mogelijk langs het Marsdiep heeft bevonden.
In dit verband is de legende omtrent de Koningsweg interessant. Deze loopt van de Quarantaine aan de westpunt van Wieringen (waar het Balgzand ophoudt) in oostelijke richting en houdt op waar de Elft overgaat in de Burgerweg (Polder Waard Nieuwland). Volgens onbewezen legendes heeft de Friese koning Radboud in de 8e eeuw deze weg aangelegd om vanuit zijn residentie Medemblik naar zijn jachtgebied op Wieringen te rijden. De naam Burgerweg zou slaan op de versterkte buitenplaats ("Burg") die aan het einde van de Koningsweg zou hebben gestaan. Bremer acht het in zijn boek "Wiringherlant" waarschijnlijker dat de Koningsweg deel uitmaakte van een net van verharde wegen dat door de Karolingers is aangelegd ter verdediging van het rijk. Hij suggereert dat de weg door het huidige IJsselmeer doorloopt naar Workum, alwaar de vroegmiddeleeuwse Gravinneweg richting Sneek begint.
(West-)Frisia 
 Wieringen at the first millennium change
Back to the top of this page
start / Dutch | history | legends | old photos | villages | anthem | links | search
|
